I. Bối cảnh:
Vào ngày 17/01/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chính thức ký thông qua Nghị định số 10/2020/NĐ-CP về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô (“Nghị định 10”) thay thế Nghị định 86/2014/NĐ-CP ban hành ngày 10/09/2014 (“Nghị định 86”). Nghị định 10 bao gồm 07 chương và 37 điều khoản với những quy định mới điều chỉnh việc cấp và thu hồi giấy phép kinh doanh bằng xe ô tô, bảng hiệu, phù hiệu bắt buộc, các quy định về an toàn khi tham gia giao thông, v.v. dành cho xe ô tô. Kinh doanh vận tải ô tô là một ngành công nghiệp lớn, và ngành công nghiệp này hiện đang phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết với hình thức và loại hình kinh doanh đa dạng, đặc biệt là sự ra đời của các ứng dụng đặt xe trực tuyến – lĩnh vực vẫn còn khiến không ít người phải bối rối. Chính vì thế, việc đặt ra một hành lang pháp lý chi tiết cho ngành kinh doanh vận tải bằng xe ô tô là một việc làm cần thiết và cấp bách.
II. Điểm mới trong Nghị định 10:
Một số điểm mới đáng chú ý có thể điểm qua trong Nghị định 10 là:
1. Một định nghĩa khái quát hơn cho “kinh doanh vận tải bằng xe ô tô”:
Theo Nghị định 86, kinh doanh vận tải bằng xe ô tô chỉ đơn giản được định nghĩa là “việc sử dụng xe ô tô vận tải hàng hóa, hành khách trên đường bộ nhằm mục đích sinh lợi; bao gồm kinh doanh vận tải thu tiền trực tiếp và kinh doanh vận tải không thu tiền trực tiếp”. Do đó, căn cứ theo quy định này, việc các ứng dụng đặt xe trực tuyến (ví dụ: GrabCar, beCar, v.v.) được xác định là một loại hình kinh doanh vận tải hay chỉ là bên trung gian cung cấp các công cụ tham gia vào quá trình vận tải bằng xe ô tô vẫn còn chưa được làm rõ. Tuy nhiên, với sự ra đời của Nghị định 10, các đơn vị cung cấp ứng dụng đặt xe sử dụng phần mềm trực tuyến liên kết hành khách với đơn vị cung cấp vận tải sẽ được coi là đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe ô tô. Theo Nghị định 10, kinh doanh vận tải bằng xe ô tô được định nghĩa là “việc thực hiện ít nhất một trong các công đoạn chính của hoạt động vận tải”, các hoạt động này có thể là “trực tiếp điều hành phương tiện, lái xe hoặc quyết định giá cước vận tải” để “vận chuyển hành khách, hàng hóa trên đường bộ” và “nhằm mục đích sinh lợi”.
2. Hộp đèn “TAXI”: không còn bắt buộc
Theo Nghị định 10, các xe taxi kinh doanh vận tải hành khách có thể không cần gắn hộp đèn có chữ “TAXI” trên nóc xe như trước đây. Thay vào đó, xe taxi, bao gồm taxi truyền thống và taxi công nghệ, có thể lựa chọn giữa việc gắn hộp đèn “TAXI” trên nóc xe ô tô hoặc dán chữ “TAXI” bằng vật liệu phản quang gắn trên kính phía trước và kính phía sau xe ô tô.
3. Các “ứng dụng trực tuyến”
Đối với loại hình taxi thông qua các ứng dụng đặt xe để đặt, huỷ chuyến hoặc tính cước phí chuyến xe, Nghị định 10 quy định các xe taxi này phải được gắn thiết bị điện tử kết nối trực tiếp với hành khách để đặt, huỷ chuyến, cước phí được tính dựa trên khoảng cách hiển thị trên bản đồ trực tuyến. Các ứng dụng taxi trực tuyến phải phù hợp với quy định của Luật Giao dịch điện tử. Trên giao diện ứng dụng phải thể hiện tên hoặc logo của đơn vị cung cấp vận tải và cho hành khách biết các thông tin cơ bản như tên của nhà cung cấp, họ tên của lái xe, biển số xe, hành trình, khoảng các di chuyển (kilomét), tổng số tiền phải thanh toán và đường dây chăm sóc khách hàng.
4. Phải gắn Camera giám sát
Trước ngày 01/07/2021, xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách có sức chứa từ 09 chỗ ngồi (kể cả người lái xe) trở lên, xe ô tô kinh doanh vận tải hàng hoá bằng công-ten-nơ, xe đầu kéo, phải lắp camera đảm bảo ghi, lưu trữ hình ảnh của người lái xe trong quá trình xe tham gia giao thông. Thời gian lưu trữ hình ảnh trên xe đảm bảo tối thiểu 24 giờ gần nhất đối với xe hoạt động trên hành trình có cự ly đến 500km và tối thiểu 72 giờ gần nhất đối với xe hoạt động trên hành trình có cự ly trên 500km. Dữ liệu hình ảnh sẽ được cung cấp theo yêu cầu của cơ quan Công an, Thanh tra giao thông và cơ quan cấp giấy phép, đảm bảo giá sát công khai, minh bạch. Với quy định này, các đơn vị kinh doanh vận tải ô tô sẽ phải bỏ ra một nỗ lực đầu tư lớn để trang bị camera giám sát cho ô tô thuộc đơn vị kinh doanh của mình.
5. Phù hiệu địa phương
Nghị định 10 còn quy định, trong trường hợp xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách có trên 70% tổng thời gian hoạt động trong 01 tháng tại địa phương nào thì phải thực hiện cấp phù hiệu địa phương đó. Tổng thời gian hoạt động được xác định thông qua dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình của xe. Đây là một quy định mới, chưa từng có tiền lệ, vì vậy cần được hướng dẫn cụ thể hơn từ phía các cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo tính hiệu quả trong quá trình thực thi áp dụng.
III. Kết luận:
Để đảm bảo việc thi hành Nghị định 10, ngày 12 tháng 02 năm 2020, Bộ Giao Thông và Vận Tải đã ban hành Quyết định số 146/QĐ-GTVT về việc dừng kế hoạch thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng từ ngày 01 tháng 4 năm 2020.
Theo đó, các đơn vị cung cấp phần mềm kinh doanh theo loại hình “taxi công nghệ” phải chủ động lựa chọn hình thức kinh doanh phù hợp và đáp ứng đủ các điều kiện được quy định tại Nghị định 10. Bên cạnh đó, trường hợp xe ô tô có sức chứa dưới 9 chỗ (kể cả người lái xe) đã được cấp phù hiệu xe hợp đồng thì phải thực hiện cấp lại phù hiệu và dán cố định trên xe theo quy định mới. Việc dừng hiệu lực của Đề án thí điểm theo Quyết định số 24/QD-BGTVT là cần thiết, đảm bảo sự thống nhất trong việc áp dụng Nghị định 10 trên thực tế.
Nghị định 10 có thể nói sẽ tác động đến hầu hết các đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe ô tô trên thị trường. Chính vì vậy, các doanh nghiệp đang hoạt động, cũng như các nhừ đầu tư có ý định gia nhập thị trường cần cập nhật những sửa đổi mới tại Nghị định 10 để có được sự chuẩn bị tốt nhất, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật.
Nghị định 10 hứa hẹn đem lại một cơ chế quản lý dễ dàng hơn cho Nhà nước đối với ngành kinh doanh vận tải bằng xe ô tô. Nghị định này sẽ có hiệu lực kể từ ngày 01/04/2020.
Để được tư vấn cụ thể về pháp luật kinh doanh, vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH QUỐC TẾ ICT
- Địa chỉ: N7-3, KĐT Sống Hoàng, Phường Mai Động, Quận Hoàng Mai, Tp. Hà Nội
- Văn phòng: 6/216 Trung Kính, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, Tp. Hà Nội
- Hotline: 091.26.23.203 – 098.365.9519
- Email: support@ictlaw.vn
- Website: ictlaw.vn | tuvandangkykinhdoanh.net laodongtainga.com I laodongtainhat.com
- Hotline tư vấn 24/7: 098.365.9519
